سندرم فرسودگی و تاثیر معنادرمانی و ACT بر آن - 3
- دوشنبه, ۶ مرداد ۱۳۹۹، ۰۴:۱۱ ب.ظ
سلام! :)
یه مقاله برای دانشگاه نوشتم، فکر کردم به درد خیلیها بخوره.. این شد که تصمیم گرفتم توی چند تا پست منتشرش کنم باشد که پند گیرید :))
اشتراکات و افتراقات معنادرمانی با درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT):
یکی از نقاط قوت معنادرمانی خاصیت ترکیب پذیریِ آن با انواع دیگر درمانِ روانی است به گونهای که این قدرت را به درمانگر میدهد که با درمانی التقاطی، زودتر به هدف درمان دست یابد. از نگرشهای درمانیِ دیگری که قابلیت تلفیق جدی با معنادرمانی را دارند، میتوان به روانشناسی مثبتگرا و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (Acceptance and Commitment Therapy) اشاره کرد. این دو رویکرد هرکدام از منظری با معنادرمانی همصحبت هستند اما ما در این مقاله، میخواهیم به ترکیب معنادرمانی و ACT بپردازیم.
برخلاف فرض اصلیِ موجود در مورد سلامت روانی، رویکرد معنادرمانی به سلامت روانیِ انسان این است که رنج بردن، بخش جدایی ناپذیر از زندگیست. در واقع رنج، همآیندی فراوانی با رشد و تغییر دارد و میتوان گفت که رهایی از درد و رنج، پیشبینِ مناسبی برای زندگیای معنادار نیست. بنابراین در رویهی معنادرمانی گفته میشود که رنجِ اجتناب ناپذیری که در زندگی تجربه میکنیم، فرصتی استثنایی برای شکوفاییِ قدرتهای درونیِ انسان فراهم میکند به شرطی که انسان بتواند با ناشادی ناشی از رنج به درستی کنار بیاید.
اکت (ACT) با رویکردِ اندک متفاوتی با این قضیه برخورد میکند. اکت به دخالتِ زبان در تولید رنجهای انسان تاکید میکند. از این منظر، میتوان گفت که استفادهی ناآگاهانه از زبان و نوعِ بازگوییِ وقایع برای خودمان ریشهی اصلی رنج ماست. این تقریبا همان چیزیست که در معنادرمانی "نگرش" نامیده میشود. البته ذکر این نکته خالی از لطف نیست که اکت، فرآیندهای آسیب شناسانه (پاتولوژیک) از قبیل صدمات مغری و ناهنجاریهای هورمونی و غیره را انکار نمیکند.
در رویکرد اکت، گفته میشود که این جنبه از فرهنگ غربی که میخواهد احساسات مثبت را افزایش داده و به خاطر بسپارد و در مقابل، خاطرات منفی را ارج نمینهد و تلاش برای کنترلِ احساسات منفی دارد، باعث تلاش انسان بر کنترل مواردی میشود که تحت کنترلش نیستند. همین قضیه منبع جدیدی برای رنج انسان فرآهم آورده است.
"ارزشها" یکی از پایهایترین مفاهیم در رویکرد اکت هستند. ارزشهایی که در عین شخصی بودن، جهانی هم هستند و به زندگی شخصی فرد و به جامعه جهت میدهند. همانطور که مشخص است، مفهوم ارزش در اکت همان چیزیست که معنا را در زندگی انسان میسازد (مفهومی که در معنادرمانی اهمیت دارد). به عبارت دیگر، در معنادرمانی، "معنا" همان ارزش شخصیست (یا از آن به دست میآید).
به عنوان آخرین نکته درمورد اکت، بیان این قضیه ضروریست که از منظر این رویکرد، ارزشهای شخصیِ مراجع همان راهنمای ما و نیروی محرکهی مراجع برای درمان خواهند بود. به عبارتی در اکت گفته میشود که پس از پذیرشِ آنچه در زندگی تحت کنترلمان نیست، باید ارزشهای شخصیمان را به درستی شناسایی کرده و به آنها متعهد بشویم تا به هر طریق، روشی برای زیستنِ آنها در شرایط محیطیِ تحمیلی بیابیم.
---------------------------------
پ.ن.1: اولین مقالهای که تو حوزهی روانشناسی به شکل رسمی نوشتم :)
پ.ن.2: 4 تا عنوان داره، هرکدوم رو توی یک پست منتشر میکنم که زیاد نشه حوصله کنین بخونین :)) لینک پست قبلی اینه..
پ.ن.3: این مقاله خیلی خلاصه و مختصر نوشته شده و ارزش درمانی نداره حقیقتا... بیشتر، مخاطبش درمانگرانی هست که با خوندنش بتونن روش درمانی موثرتر برای فرسودگی پیش بگیرن!
- ۹۹/۰۵/۰۶